BABAD AMANGKURAT III KEDIRI

Share:



Garda.id BABAD AMANGKURAT III KEDIRI


1.

Dhandhanggula


Amangkurat Sunan Mas Kediri, 

Narendra Mataram Kartasura, 

Sepi pamrih rame gawe, 

Santun guyub rukun, 

Welas asih kawula dasih, 

Miraga tur micara, 

Mirasa misuwur, 

Muna muni solah bawa, 

Merak ati karya sengseme sesami, 

Tata krama prasaja. 


2.

Pangkur


Amangkurat Mas kaloka, 

Asal usul saking kraton Kediri, 

Daha Jenggala leluhur, 

Majapahit Koripan,

Medhang Arum Demak Pajang sadarum, 

Cirebon Banten Pasundan, 

Tedhak turun Singasari. 


3.

Asmarandana


Leluhur Mangkurat Kediri, 

Hayamwuruk Brawijaya, 

Majapahit kedhatone,

Tohjoyo Kertanegara, 

Singosari kalokengrat, 

Raja Darmawangsa Teguh, 

Airlangga Kahuripan.


4.

Megatruh


Wulang wuruk dadi dhasar tindak tanduk, 

Amangkurat Mas Kediri, 

Empu Sedah lan Panuluh,

Kameswara Raden Panji, 

Jangka Jayabaya maos. 


5.

Durma


Empu Kanwa yasa Arjuna Wiwaha,

Empu Tantular nganggit,

Kitab Sutasoma, 

Negara Kertagama,

Prapanca Empu Majapahit, 

Ujar kawedhar, 

Amangkurat Kediri. 


6.

Sinom


Wali Sanga Tanah Jawa, 

Molana Malik Ibrahim, 

Sunan Ampel Sunan Bonang, 

Sunan Drajad Sunan Giri, 

Lan Sunan Gunung Jati, 

Sunan Murya Sunan Kudus, 

Jeng Sunan Kalijaga,

Ndherek Mangkurat Kediri, 

Ngestu pada Mataram manggih yuwana. 


7.

Gambuh


Amangkurat manekung, 

Tapa brata aneng puncak gunung,

Gunung ijen gunung Raung gunung Wilis, 

Gunung Dhiyeng Gunung Lawu, 

Gunung Cerme gunung Klothok. 


8.

Pucung


Luru ilmu Amangkurat gya meguru, 

Ing negri Eropa, 

Bagdad Turki Arab Mesir, 

Nepal China Ngerum Hindustan Srilangka.


9.

Mijil


Amangkurat Tri sambung negeri, 

Tamasek ing Johor, 

Deli Serdang Langkat Siak Pase, 

Ternate Tidore Buton Bugis, 

Banjar Bima Bali, 

Riau Melayu. 


10.

Maskumambang


Amangkurat maca Raja Ali Haji, 

Hamzah Pansuri Sumatra, 

Hang Tuah pangarsi,

Hikayat tanah Malaya. 


11.

Kinanthi


Turun rembesing madu, 

Amangkurat Mas Kediri, 

Wijining amara tapa, 

Tedhaking andana warih, 

Trahing kusuma sudibya,

Setono Gedhong nekseni.


BABAD AMANGKURAT KEDIRI


1.

Sinom


Amangkurat Mas Jenggala, 

Jejuluk Mangkurat Katri, 

Amangkurat Kartasura, 

Mbahu dhendha nyakrawati, 

Amangkurat Mas Kediri, 

Waskitha kuncara arum, 

Budi bawa laksana, 

Paramarta ambeg adil, 

Ing Mataram narendra gung sung pangeram.


2.

Pangkur


Kang ibu Candrakirana, 

Purbanagara adipati Kediri, 

Paring catur warah luhur, 

Amangkurat winedhar, 

Ngelmu laku bahu suku lan panemu, 

Sangu ngereh tata praja, 

Mangka narendra Mentawis. 


3.

Mijil


Mejang adipati Surabangi, 

Ing Penanggungan lor, 

Daha Jenggala tedhak turune, 

Medhang Kahuripan Singasari, 

Kraton Majapahit, 

Mangkurat mituhu. 


4.

Kinanthi


Candrakirana rahayu, 

Garwa agung prameswari, 

Sunan Amangkurat Amral, 

Putri Bupati Kediri,

Peputra Mangkurat Daha, 

Widada suka lestari. 


5.

Pucung


Wus andulu baraya rembesing madu, 

Amangkurat Daha, 

Trah kusuma ing Kediri, 

Sung tuladha jalma limpat marcapada.



AMANGKURAT SENTONO GEDHONG


1.

Dhandhanggula


Kanjeng Purbonegoro Dipati, 

Peputra Ratu Candrakirana, 

Lenggah siniwaka jejer, 

Mangka garwa Sinuwun, 

Amangkurat ing Surabangi, 

Atma Gusti Sutikna, 

Nglintir prabon luhur, 

Sunan Amangkurat Emas, 

Ing Kediri Sentono Gedhong lestari, 

Tedhak Daha Jenggala. 


2.

Mijil 

Sunan Amangkurat Mas Kediri, 

Kuncara sang katong, 

Kagungan karaton gedhe rame, 

Kartasura Mataram pinilih, 

Kinasih ing dasih, 

Agrom angrembuyung. 


3.

Kinanthi


Raja trahing ratu agung, 

Amangkurat Mas Kediri, 

Jayabaya wicaksana, 

Waskitha alusing budi, 

Kameswara bagus warna, 

Tedhak turun Raden Panji. 


4.

Pangkur


Kanjeng Sunan Amangkurat, 

Ingkang katri Sentono Gedhong peni, 

Tapa brata gunung Kelud, 

Ngeli ing kali Brantas, 

Wilis Lawu Kendheng Merbabu  Semeru, 

Jenggala Daha Koripan,

Majapahit Singasari. 


5.

Gambuh


Raden Sutikna dhaup, 

Wus angaup Lembah Manah guyub, 

Amangkurat Sentono Gedhong Kediri, 

Ratu Kencana misungsung, 

Kasekten ing gunung Klothok.


6.

Pucung


Papanipun Raden  Panji Marabangun, 

Putra ing Jenggala, 

Kertapati Sekartaji, 

Wus anulat lekase Sri Amangkurat. 


7.

Megatruh


Sung sesuluh Empu Sedah lan Panuluh,

Pujangga kraton Kediri, 

Waosan tumraping ratu,

Sangu teranging pengalih, 

Amangkurat Mas Kediri. 


8.

Asmarandana


Sentono Gedhong Kediri, 

Dadya papan pajimatan, 

Amangkurat Mas pepundhen, 

Narendra gung ing Mataram, 

Kartasura Surakarta, 

Nak tumanak run tumurun, 

Saindhenging tanah Jawa.


RATU MAS CANDRAKIRANA KEDIRI


1.

Dhandhanggula


Winursita Kanjeng Ratu Bangsri, 

Asma timur jeng Siti  Rubingah, 

Parab Raden Ajeng Jene,

Lembah Manah kang ibu, 

Garwa Amangkurat Kediri, 

Mataram Kartasura, 

Wanita pinunjul, 

Garwa Bupati Lamongan, 

Adipati Purbaya dhawuh marsudi, 

Keputren tata praja. 


Lembah Manah Ratu Banyumanik, 

Atma Pangeran Puger Semarang, 

Trah kusuma luhur gedhe, 

Ratu Blitar Madiun, 

Ratu Bangsri ndherek sumiwi, 

Duk Mangkurat tri seda,

Ingkang ibu surut, 

Momong Ratu Mas Balitar, 

Sung Wewarah Siti Rubingah winardi, 

Sekaring dhatulaya. 


2.

Mijil


Palakrama Kanjeng Ratu Bangsri, 

Adipati Lamong, 

Pangeran Purbaya Pesisir Ler, 

Bandar Tanjungperak minyak bumi, 

Garam kecap trasi, 

Dugi Tegalarum. 


Kersa dalem Amangkurat Jawi, 

Putra pati miyos, 

Kanjeng Prabasuyasa lir rante, 

Ratu Mas Lamongan nyaranani,

Paku Buwana dwi, 

Prameswari Ratu. 


3.

Kinanthi


Ratu Bangsri amituhu, 

Leluhur tlatah Kediri, 

Bupati Purbanegara, 

Candrakirana kang putri, 

Garwa Amangkurat Amral, 

Raden Sutikno sesiwi.


Ratu Lembah Manah dhaup,

Kondhang Ratu Banyumanik, 

Garwa Amangkurat Emas, 

Apeputra Ratu Bangsri, 

Garwa Pangeran Purbaya, 

Ratu Mas Sinuwun ping dwi. 


4.

Gambuh


Suka sukur mring leluhur, 

Ratu Bangsri midhanget ing atur, 

Jayabaya narendra gung ing Kediri, 

Waskitha sabarang kawruh, 

Dadya pandam pandum pandom. 


Jroning kakawin kidung,

Kraton Daha Jenggala Panjalu, 

Kahuripan Singosari  Majapahit, 

Demak Pajang lan Mentarum,

Ratu Bangsri purun maos. 


5.

Maskumambang


Ratu Bangsri tedhak turune Kediri, 

Setono Gedhong kinucap, 

Tedhak turun adipati, 

Sarjana ulama Brantas. 


Sekartaji Candrakirana Kediri, 

Tulungagung Nganjuk Blitar, 

Trenggalek wiji sejati, 

Kuwat drajat pangkat semat. 


6.

Pucung


Waris kawruh Empu Sedah lan Panuluh,

Tantular Prapanca, 

Empu Kanwa Siwamurti, 

Trang terwaca Ratu Bangsri kersa maca. 


Para Empu tanah Jawa nyawur ngelmu, 

Pujangga Darmaja, 

Kameswara peling angling, 

Anut sabda Ratu Bangsri mrih yuwana. 


7.

Pangkur


Trahing Kraton Kahuripan, 

Singasari Jenggala ing Kediri, 

Majapahit lan Panjalu, 

Demak Pajang Mataram, 

Pra leluhur tanah Jawi wus misuwur, 

Ratu Bangsri bakti darma, 

Garwa Bupati Lamongan. 


8.

Sinom


Sumungkem Siti Rubingah,

Kawentar Jeng Ratu Bangsri, 

Garwa Pangeran Purbaya, 

Pangarsa tlatah pesisir, 

Atma Mangkurat katri, 

Tedhak turun para ratu,

Ngejayeng tanah Jawa, 

Run tumurun nak tumanak,

Rajadibya ambeg adil paramarta. 


Jayabaya Kameswara, 

Narendra kraton Kediri, 

Leluhur Mangkurat Emas, 

Kanjeng Ratu Ayu Bangsri, 

Jenggala Singasari, 

Kali Brantas gunung Kelud, 

Ratu Candrakirana, 

Purbanegara Dipati, 

Trah kusuma mbabar yuwana raharja. 


9.

Megatruh


Tanggon tangguh tekad wutuh budi ampuh, 

Kanjeng Ratu Ayu Bangsri, 

Nalar ginambar ginayuh, 

Permana laku pertitis, 

Kabeh panjangkah kelakon. 


Gunung Kelud kali Brantas sami lulut, 

Dhateng Kanjeng Ratu Bangsri, 

Anak yatim sung pitulung, 

Pangeran Purbaya Bupati, 

Kapanjing wahyu kedhaton. 


10.

Asmarandana


Amangkurat ing Kediri, 

Katelah Mangkurat Tiga, 

Tulungagung Blitar lan Trenggalek, 

Bupati Purbanegara, 

Ngembang Candrakirana, 

Amangkurat Amral Ratu, 

Ratu Bangsri ingembanan. 


Pesisir ler tanah Jawi, 

Kuneng Bupati Lamongan, 

Ratu Bangsri sigrak rame, 

Nggulawenthah ingkang putra, 

Garwa narendra Mataram, 

Suwita Sinuwun Kombul,

Kartasura Surakarta.


11.

Durma


Palakrami jeng Purbaya ing Lamongan, 

Kaliyan Ratu Bangsri, 

Putri Amangkurat, 

Kartasura Diningrat, 

Darahe Karaton Kediri, 

Siwi Ratu Mas, 

Paku Buwana ping dwi. 


Pasok bulu bekti caos bandha arta, 

Hadeg jejeging nagri, 

Mbangun kutha praja, 

Kedhaton Surakarta, 

Ratu Bangsri tansah nyembadani, 

Wragat prabeya,

Tatag tutug lestari. 



RATU KENCANA BANYUMANIK


1.

Sinom


Garwa Sunan Amangkurat, 

Kartasura ingkang katri, 

Pangeran Puger atmaja, 

Lembah Manah Banyumanik, 

Dhasar putri lunuwih, 

Ratu Balitar Madiun, 

Tedhak Rangga Jumena,

Pangeran Timur Dipati, 

Trah Bintara Trenggana Patah kasusra. 


2.

Mijil


Sindureja Patih alinuwih, 

Mulang muruk momong, 

Lembah Manah cerdhas tangkas moncer, 

Tata praja wawasan negari, 

Santana prajurit, 

Kawruh punjul unggul. 


3.

Kinanthi


Ndherek Bupati Madiun, 

Lembah Manah amarsudi, 

Anenandur palawija, 

Bumbu pawon pedhes asin, 

Kehing ramban janganan,

Sega pecel kembang turi. 


4.

Asmarandana


Ngupakara emas picis, 

Lembah Manah ing Banyumas, 

Lenggah Kedhaton Pamase,

Ajibarang Pancurendhang, 

Cilacap Wangon Majenang, 

Gandrung Mangun Bumiayu, 

Ratu Serayu Mangkurat. 


5.

Pangkur


Suwita trahing Kajoran, 

Pereng gunung Sindara Diyang Sumbing, 

Sakukuban tlatah Kedu, 

Wonosobo tumerah,

Telamaya gunung Merapi Merbabu, 

Rawapening Kali Praga, 

Lembah Manah ajar warih.


6.

Dhandhanggula


Lembah Manah Ratu Prameswari, 

Kanjeng Gusti Raden Mas Sutikna, 

Kadang nak sanak pernahe,

Jumeneng Jeng Sinuwun, 

Amangkurat ingkang kaping tri,

Jejuluk Ratu Kencana, 

Kawan warsa surud,

Akarya nawung duhkita, 

Sri narpati Mataram manjing suwargi,

Sumare Kediri Daha. 


7.

Gambuh


Patutan putri ayu, 

Lembah Manah Mangkurat rahayu, 

Pinaringan nami Kanjeng Ratu Bangsri, 

Siti Rubingah ginarwa, 

Adipati saking Lamong. 


8.

Pucung


Sunan Paku Buwana amomong putu, 

Putri Lembah Manah, 

Asma Raden Ajeng Bangsri,

Ratu Blitar eyang putri wus kawentar. 


9.

Durma


Lembah Manah sinebut Ratu Kencana, 

Wiyose Banyumanik, 

Wilayah Semarang, 

Pangeran Puger wisma, 

Ratu Blitar nyembadani, 

Paring wewarah, 

Garwa Mangkurat ping tri. 


10.

Megatruh


Sore esuk Lembah Manah nampi wuruk, 

Paku Buwana ping siji, 

Ratu Balitar Madiun, 

Jejering garwa narpati, 

Babagan sekar kedhaton. 


11.

Maskumambang


Ratu Blitar momong Kanjeng Ratu Bangsri, 

Anama Siti Rubingah, 

Garwa Pubaya Bupati, 

Asiwi Kanjeng Ratu Mas.


AMANGKURAT JENGGALA MANIK


1.

Kinanthi


Marsudi kitab leluhur, 

Pawiyatan Hadiluwih, 

Maos babad Ajisaka,

Koripan Jenggala Manik, 

Mangkurat Ratu Kencana, 

Paring sabak dluwang tulis. 


2.

Gambuh


Anut ilining banyu, 

Tuking Brantas ing gunung Semeru, 

Empu Bradah duta Jenggala Kediri, 

Mangkurat kersa ambangun, 

Trah kusuma praba kinclong. 


3.

Pangkur


Amangkurat Mas Jenggala, 

Amemetri wejangan Kilisuci, 

Mapan pereng gunung Kelud, 

Erlangga Empu Kanwa,

Triguna wruh Manoguna weh pituduh,

Prapanca Empu Tantular, 

Singasari Majapahit.


4.

Mijil


Amangkurat Mas Jenggala sura sakti, 

Manjing wahyu dhaton,

Sabar darana sareh pikoleh, 

Bagus aris kehing wulang wuruk wasis,

Sugih welas asih, 

Sumeh sopan santun. 


5.

Asmarandana


Mangkurat lan prameswari, 

Suka ngungak sampun tedhak, 

Mrican Kertasana Pare, 

Petilasan Brawijaya, 

Mahprabu Kertanegara, 

Jayakatwang Hayamwuruk, 

Tulungagung Jombang Blitar. 


6.

Pucung


Amangkurat Mas Jenggala kalokengrat, 

Trahing Kahuripan, 

Majapahit Singasari, 

Daha Pajang Demak Medhang sung pepadhang. 


7.

Maskumambang


Raja agung binathara nyakrawati, 

Amangkurat ing Jenggala, 

Kinarya tepa palupi, 

Sagunging kawula Jawa. 

Purwadi, 

Universitas Negeri Yogyakarta


O





BABAD AMANGKURAT KEDIRI


1.

Sinom


Amangkurat Mas Jenggala, 

Jejuluk Mangkurat Katri, 

Amangkurat Kartasura, 

Mbahu dhendha nyakrawati, 

Amangkurat Mas Kediri, 

Waskitha kuncara arum, 

Budi bawa laksana, 

Paramarta ambeg adil, 

Ing Mataram narendra gung sung pangeram.


2.

Pangkur


Kang ibu Candrakirana, 

Purbanagara adipati Kediri, 

Paring catur warah luhur, 

Amangkurat winedhar, 

Ngelmu laku bahu suku lan panemu, 

Sangu ngereh tata praja, 

Mangka narendra Mentawis. 


3.

Mijil


Mejang adipati Surabangi, 

Ing Penanggungan lor, 

Daha Jenggala tedhak turune, 

Medhang Kahuripan Singasari, 

Kraton Majapahit, 

Mangkurat mituhu. 


4.

Kinanthi


Candrakirana rahayu, 

Garwa agung prameswari, 

Sunan Amangkurat Amral, 

Putri Bupati Kediri,

Peputra Mangkurat Daha, 

Widada suka lestari. 


5.

Pucung


Wus andulu baraya rembesing madu, 

Amangkurat Daha, 

Trah kusuma ing Kediri, 

Sung tuladha jalma limpat marcapada.



AMANGKURAT SENTONO GEDHONG


1.

Dhandhanggula


Kanjeng Purbonegoro Dipati, 

Peputra Ratu Candrakirana, 

Lenggah siniwaka jejer, 

Mangka garwa Sinuwun, 

Amangkurat ing Surabangi, 

Atma Gusti Sutikna, 

Nglintir prabon luhur, 

Sunan Amangkurat Emas, 

Ing Kediri Sentono Gedhong lestari, 

Tedhak Daha Jenggala. 


2.

Mijil 

Sunan Amangkurat Mas Kediri, 

Kuncara sang katong, 

Kagungan karaton gedhe rame, 

Kartasura Mataram pinilih, 

Kinasih ing dasih, 

Agrom angrembuyung. 


3.

Kinanthi


Raja trahing ratu agung, 

Amangkurat Mas Kediri, 

Jayabaya wicaksana, 

Waskitha alusing budi, 

Kameswara bagus warna, 

Tedhak turun Raden Panji. 


4.

Pangkur


Kanjeng Sunan Amangkurat, 

Ingkang katri Sentono Gedhong peni, 

Tapa brata gunung Kelud, 

Ngeli ing kali Brantas, 

Wilis Lawu Kendheng Merbabu  Semeru, 

Jenggala Daha Koripan,

Majapahit Singasari. 


5.

Gambuh


Raden Sutikna dhaup, 

Wus angaup Lembah Manah guyub, 

Amangkurat Sentono Gedhong Kediri, 

Ratu Kencana misungsung, 

Kasekten ing gunung Klothok.


6.

Pucung


Papanipun Raden  Panji Marabangun, 

Putra ing Jenggala, 

Kertapati Sekartaji, 

Wus anulat lekase Sri Amangkurat. 


7.

Megatruh


Sung sesuluh Empu Sedah lan Panuluh,

Pujangga kraton Kediri, 

Waosan tumraping ratu,

Sangu teranging pengalih, 

Amangkurat Mas Kediri. 


8.

Asmarandana


Sentono Gedhong Kediri, 

Dadya papan pajimatan, 

Amangkurat Mas pepundhen, 

Narendra gung ing Mataram, 

Kartasura Surakarta, 

Nak tumanak run tumurun, 

Saindhenging tanah Jawa.


RATU MAS CANDRAKIRANA KEDIRI


1.

Dhandhanggula


Winursita Kanjeng Ratu Bangsri, 

Asma timur jeng Siti  Rubingah, 

Parab Raden Ajeng Jene,

Lembah Manah kang ibu, 

Garwa Amangkurat Kediri, 

Mataram Kartasura, 

Wanita pinunjul, 

Garwa Bupati Lamongan, 

Adipati Purbaya dhawuh marsudi, 

Keputren tata praja. 


Lembah Manah Ratu Banyumanik, 

Atma Pangeran Puger Semarang, 

Trah kusuma luhur gedhe, 

Ratu Blitar Madiun, 

Ratu Bangsri ndherek sumiwi, 

Duk Mangkurat tri seda,

Ingkang ibu surut, 

Momong Ratu Mas Balitar, 

Sung Wewarah Siti Rubingah winardi, 

Sekaring dhatulaya. 


2.

Mijil


Palakrama Kanjeng Ratu Bangsri, 

Adipati Lamong, 

Pangeran Purbaya Pesisir Ler, 

Bandar Tanjungperak minyak bumi, 

Garam kecap trasi, 

Dugi Tegalarum. 


Kersa dalem Amangkurat Jawi, 

Putra pati miyos, 

Kanjeng Prabasuyasa lir rante, 

Ratu Mas Lamongan nyaranani,

Paku Buwana dwi, 

Prameswari Ratu. 


3.

Kinanthi


Ratu Bangsri amituhu, 

Leluhur tlatah Kediri, 

Bupati Purbanegara, 

Candrakirana kang putri, 

Garwa Amangkurat Amral, 

Raden Sutikno sesiwi.


Ratu Lembah Manah dhaup,

Kondhang Ratu Banyumanik, 

Garwa Amangkurat Emas, 

Apeputra Ratu Bangsri, 

Garwa Pangeran Purbaya, 

Ratu Mas Sinuwun ping dwi. 


4.

Gambuh


Suka sukur mring leluhur, 

Ratu Bangsri midhanget ing atur, 

Jayabaya narendra gung ing Kediri, 

Waskitha sabarang kawruh, 

Dadya pandam pandum pandom. 


Jroning kakawin kidung,

Kraton Daha Jenggala Panjalu, 

Kahuripan Singosari  Majapahit, 

Demak Pajang lan Mentarum,

Ratu Bangsri purun maos. 


5.

Maskumambang


Ratu Bangsri tedhak turune Kediri, 

Setono Gedhong kinucap, 

Tedhak turun adipati, 

Sarjana ulama Brantas. 


Sekartaji Candrakirana Kediri, 

Tulungagung Nganjuk Blitar, 

Trenggalek wiji sejati, 

Kuwat drajat pangkat semat. 


6.

Pucung


Waris kawruh Empu Sedah lan Panuluh,

Tantular Prapanca, 

Empu Kanwa Siwamurti, 

Trang terwaca Ratu Bangsri kersa maca. 


Para Empu tanah Jawa nyawur ngelmu, 

Pujangga Darmaja, 

Kameswara peling angling, 

Anut sabda Ratu Bangsri mrih yuwana. 


7.

Pangkur


Trahing Kraton Kahuripan, 

Singasari Jenggala ing Kediri, 

Majapahit lan Panjalu, 

Demak Pajang Mataram, 

Pra leluhur tanah Jawi wus misuwur, 

Ratu Bangsri bakti darma, 

Garwa Bupati Lamongan. 


8.

Sinom


Sumungkem Siti Rubingah,

Kawentar Jeng Ratu Bangsri, 

Garwa Pangeran Purbaya, 

Pangarsa tlatah pesisir, 

Atma Mangkurat katri, 

Tedhak turun para ratu,

Ngejayeng tanah Jawa, 

Run tumurun nak tumanak,

Rajadibya ambeg adil paramarta. 


Jayabaya Kameswara, 

Narendra kraton Kediri, 

Leluhur Mangkurat Emas, 

Kanjeng Ratu Ayu Bangsri, 

Jenggala Singasari, 

Kali Brantas gunung Kelud, 

Ratu Candrakirana, 

Purbanegara Dipati, 

Trah kusuma mbabar yuwana raharja. 


9.

Megatruh


Tanggon tangguh tekad wutuh budi ampuh, 

Kanjeng Ratu Ayu Bangsri, 

Nalar ginambar ginayuh, 

Permana laku pertitis, 

Kabeh panjangkah kelakon. 


Gunung Kelud kali Brantas sami lulut, 

Dhateng Kanjeng Ratu Bangsri, 

Anak yatim sung pitulung, 

Pangeran Purbaya Bupati, 

Kapanjing wahyu kedhaton. 


10.

Asmarandana


Amangkurat ing Kediri, 

Katelah Mangkurat Tiga, 

Tulungagung Blitar lan Trenggalek, 

Bupati Purbanegara, 

Ngembang Candrakirana, 

Amangkurat Amral Ratu, 

Ratu Bangsri ingembanan. 


Pesisir ler tanah Jawi, 

Kuneng Bupati Lamongan, 

Ratu Bangsri sigrak rame, 

Nggulawenthah ingkang putra, 

Garwa narendra Mataram, 

Suwita Sinuwun Kombul,

Kartasura Surakarta.


11.

Durma


Palakrami jeng Purbaya ing Lamongan, 

Kaliyan Ratu Bangsri, 

Putri Amangkurat, 

Kartasura Diningrat, 

Darahe Karaton Kediri, 

Siwi Ratu Mas, 

Paku Buwana ping dwi. 


Pasok bulu bekti caos bandha arta, 

Hadeg jejeging nagri, 

Mbangun kutha praja, 

Kedhaton Surakarta, 

Ratu Bangsri tansah nyembadani, 

Wragat prabeya,

Tatag tutug lestari. 



RATU KENCANA BANYUMANIK


1.

Sinom


Garwa Sunan Amangkurat, 

Kartasura ingkang katri, 

Pangeran Puger atmaja, 

Lembah Manah Banyumanik, 

Dhasar putri lunuwih, 

Ratu Balitar Madiun, 

Tedhak Rangga Jumena,

Pangeran Timur Dipati, 

Trah Bintara Trenggana Patah kasusra. 


2.

Mijil


Sindureja Patih alinuwih, 

Mulang muruk momong, 

Lembah Manah cerdhas tangkas moncer, 

Tata praja wawasan negari, 

Santana prajurit, 

Kawruh punjul unggul. 


3.

Kinanthi


Ndherek Bupati Madiun, 

Lembah Manah amarsudi, 

Anenandur palawija, 

Bumbu pawon pedhes asin, 

Kehing ramban janganan,

Sega pecel kembang turi. 


4.

Asmarandana


Ngupakara emas picis, 

Lembah Manah ing Banyumas, 

Lenggah Kedhaton Pamase,

Ajibarang Pancurendhang, 

Cilacap Wangon Majenang, 

Gandrung Mangun Bumiayu, 

Ratu Serayu Mangkurat. 


5.

Pangkur


Suwita trahing Kajoran, 

Pereng gunung Sindara Diyang Sumbing, 

Sakukuban tlatah Kedu, 

Wonosobo tumerah,

Telamaya gunung Merapi Merbabu, 

Rawapening Kali Praga, 

Lembah Manah ajar warih.


6.

Dhandhanggula


Lembah Manah Ratu Prameswari, 

Kanjeng Gusti Raden Mas Sutikna, 

Kadang nak sanak pernahe,

Jumeneng Jeng Sinuwun, 

Amangkurat ingkang kaping tri,

Jejuluk Ratu Kencana, 

Kawan warsa surud,

Akarya nawung duhkita, 

Sri narpati Mataram manjing suwargi,

Sumare Kediri Daha. 


7.

Gambuh


Patutan putri ayu, 

Lembah Manah Mangkurat rahayu, 

Pinaringan nami Kanjeng Ratu Bangsri, 

Siti Rubingah ginarwa, 

Adipati saking Lamong. 


8.

Pucung


Sunan Paku Buwana amomong putu, 

Putri Lembah Manah, 

Asma Raden Ajeng Bangsri,

Ratu Blitar eyang putri wus kawentar. 


9.

Durma


Lembah Manah sinebut Ratu Kencana, 

Wiyose Banyumanik, 

Wilayah Semarang, 

Pangeran Puger wisma, 

Ratu Blitar nyembadani, 

Paring wewarah, 

Garwa Mangkurat ping tri. 


10.

Megatruh


Sore esuk Lembah Manah nampi wuruk, 

Paku Buwana ping siji, 

Ratu Balitar Madiun, 

Jejering garwa narpati, 

Babagan sekar kedhaton. 


11.

Maskumambang


Ratu Blitar momong Kanjeng Ratu Bangsri, 

Anama Siti Rubingah, 

Garwa Pubaya Bupati, 

Asiwi Kanjeng Ratu Mas.


AMANGKURAT JENGGALA MANIK


1.

Kinanthi


Marsudi kitab leluhur, 

Pawiyatan Hadiluwih, 

Maos babad Ajisaka,

Koripan Jenggala Manik, 

Mangkurat Ratu Kencana, 

Paring sabak dluwang tulis. 


2.

Gambuh


Anut ilining banyu, 

Tuking Brantas ing gunung Semeru, 

Empu Bradah duta Jenggala Kediri, 

Mangkurat kersa ambangun, 

Trah kusuma praba kinclong. 


3.

Pangkur


Amangkurat Mas Jenggala, 

Amemetri wejangan Kilisuci, 

Mapan pereng gunung Kelud, 

Erlangga Empu Kanwa,

Triguna wruh Manoguna weh pituduh,

Prapanca Empu Tantular, 

Singasari Majapahit.


4.

Mijil


Amangkurat Mas Jenggala sura sakti, 

Manjing wahyu dhaton,

Sabar darana sareh pikoleh, 

Bagus aris kehing wulang wuruk wasis,

Sugih welas asih, 

Sumeh sopan santun. 


5.

Asmarandana


Mangkurat lan prameswari, 

Suka ngungak sampun tedhak, 

Mrican Kertasana Pare, 

Petilasan Brawijaya, 

Mahprabu Kertanegara, 

Jayakatwang Hayamwuruk, 

Tulungagung Jombang Blitar. 


6.

Pucung


Amangkurat Mas Jenggala kalokengrat, 

Trahing Kahuripan, 

Majapahit Singasari, 

Daha Pajang Demak Medhang sung pepadhang. 


7.

Maskumambang


Raja agung binathara nyakrawati, 

Amangkurat ing Jenggala, 

Kinarya tepa palupi, 

Sagunging kawula Jawa. 



Purwadi, 

Universitas Negeri Yogyakarta


Share:
Komentar

Berita Terkini